Onderhoud kapitaalgoederen

Wat willen we?
We willen dat het openbaar groen schoon, heel en netjes is. Groen bepaalt voor een groot deel de kwaliteit van de openbare ruimte en daarmee de leefomgeving. Daarom laten we het gemeentelijk stedelijke groen (zoals plantsoenen en hagen) op A-kwaliteit onderhouden. Dat betekent dat er weinig onkruid mag groeien en er geen kale plekken mogen zijn. Grasvelden onderhouden we op hetzelfde kwaliteitsniveau en maaien we daarom in het groeiseizoen wekelijks

Bermen en sloten maaien we één tot twee keer per jaar. We maken steeds vaker de overstap naar ecologisch bermbeheer. Dit betekent dat we brede bermen minder vaak maaien en maairesten opruimen. Dat doen we om de ontwikkeling van bloemen en kruiden te stimuleren. De meterstrook met bermplanken en uitzichthoeken maaien we vanwege verkeersveiligheid wel vaker.
Voor het boombeheer hebben wij een lijst met de meest bijzondere bomen (lijst bijzondere houtopstanden) en een bomenstructuurplan (waardevolle rijen van bomen). In deze documenten staat welke bomen/structuren wij het meest belangrijk vinden. Actualisatie van deze documenten staat op de planning.

Stand van zaken Jaarrekening
In 2024 hebben we het ecologisch bermbeheer uitgebreid. Voor de veiligheid onderhouden we de eerste meter van de berm langs wegen intensief. Alle bermen maaien we in juni. In september maaien we nog een keer. Maar dan maaien we slechts de helft van alle bermen. Dat doen we zodat een deel van de kruiden overwintert en dat is goed voor insecten en ander leven.

Het actualiseren van de lijst bijzondere houtopstanden en het bomenstructuurplan hebben we uitgesteld naar 2026. Hiervoor hebben we gekozen omdat we beleidsdocumenten in het kader van de omgevingsvisie en- programma’s aan elkaar gaan koppelen.

Wat is nodig?
Voor het klein en groot onderhoud werken wij met onderhoudscontracten. In deze contracten beschrijven wij wat de aannemers moeten doen en welke kwaliteit wij verwachten. Voor het dagelijks onderhoud van het stedelijk groen hebben we een contract met de DAR.
Het onderhoud van gazon, bermen en sloten besteden wij uit. Het gazonbestek moeten we over twee jaar opnieuw aanbesteden en het bermenbestek volgend jaar.

Naast regulier onderhoud moeten we groen regelmatig vernieuwen. Bijvoorbeeld als er planten dood zijn door droogte of werkzaamheden in het groen. Elk najaar vervangen wij ruim 15.000 planten en struiken. Bomen vervangen we als ze ziek of dood zijn. Uitgangspunt is dat wij twee nieuwe bomen planten voor iedere boom die wij kappen. Door groen en bomen tijdig te vervangen ontstaat er geen achterstand en blijft het gemeentelijk groen op peil. Dat sluit aan op doel “we houden het groen op peil” in programma 2.
Daarnaast zetten we in op het groen inrichten van nieuwe wijken en het vergroenen van bestaande wijken. Groen draagt bij aan allerlei actuele onderwerpen, zoals hittestress, klimaatadaptatie, biodiversiteit en ruimte voor water

Voor bomen hebben wij een zorgplicht. Dat betekent dat we ze regelmatig moeten controleren en onderhouden. De controle doet een externe partij en de buitendienst onderhoudt de bomen. Inmiddels is een kleine achterstand in het boomonderhoud ontstaan.  Dit komt vooral door personeelswisselingen. Door een deel van het onderhoud uit te besteden zijn de achterstanden in 2024 verleden tijd.

Stand van zaken Jaarrekening
In 2024 hebben we een aantal vergroeningsprojecten van verschillende schaalgrootte voorbereid en uitgevoerd. Een aantal projecten is inmiddels gereed. Daaronder een groter project aan de Maarten Trompstraat in Groesbeek. Daar hebben we ongeveer 300 vierkante tegels vervangen door groen.

De uitvoering van het Oranjeplein in Millingen aan de Rijn hebben we uitgesteld naar de eerste week van 2025. Dan starten we met het vervangen 600 vierkante meter asfalt voor groen.

Eind 2024 zijn we ook gestart met de voorbereiding van het nieuwe onderhoudscontract Dar. Dit contract gaat over het dagelijks onderhoud van groen en grijs en heeft een looptijd van 2026 tot en met 2029.
Met het boomonderhoud zijn we weer op schema. Inspecties en het onderhoud voeren we volgens planning uit.

In 2024 hebben we veel aandacht besteed aan het op orde brengen van onze areaalgegevens in een nieuw beheersysteem. Dit geeft inzicht in de hoeveelheid openbare ruimte die wij in eigendom en onderhoud hebben. Inzichtelijk werd dat wij meer bermen in eigendom hebben dan gedacht.

Wat kost het?
Voor klein en groot onderhoud van stedelijk groen zoals plantsoenen, hagen en grasvelden is in de exploitatie in totaal ongeveer € 900.000 opgenomen.
Voor onderhoud van natuurlijk groen zoals landschapselementen, parken en bermen is in de exploitatie ongeveer € 350.000 opgenomen.
Voor onderhoud en inspectie én het vervangen van enkele bomen is jaarlijks ongeveer
€ 170.000 beschikbaar in de exploitatie. Vervangen we bomenlanen of liften we mee in projecten, dan vragen we via het Meerjaren Investeringsplan (MIP) om budget.

Extra budget is er voor het vergroenen van versteende straten, buurten en wijken. Hiervoor is in 2023 € 250.000 beschikbaar gesteld uit de algemene reserves.

Stand van zaken Jaarrekening
Het contract voor het onderhoud van bermen hebben we in 2024 opnieuw aanbesteed. De aanneemsom is ongeveer € 30.000,- meer ten opzichte van 2023. Dit verschil komt door een ander type beheer, geactualiseerde hoeveelheden en indexering.