Onderhoud kapitaalgoederen

Wat willen we?
Een goed functionerend en heel rioolstelsel, zodat we vuil- en hemelwater op een juiste manier kunnen verwerken. Dat doen we door het afvalwater af te voeren naar de afvalwaterzuivering. Het inzamelen en afvoeren van afvalwater naar de afvalwaterzuivering is een belangrijke wettelijke zorgplicht voor de gemeente. Daarnaast heeft de gemeente ook de zorgplicht voor het inzamelen en verwerken van hemelwater en het voorkomen van nadelige gevolgen voor grondwater.
De riolering maakt deel uit van het watersysteem, waarbij zowel boven- als ondergrondse voorzieningen aanwezig zijn. Daarmee is het een belangrijk onderdeel van de leefomgeving.

Enkele ontwikkelingen hebben een relatie met riolering en effect op onze werkzaamheden:

• Klimaatadaptatie . Het klimaat verandert. Het regent vaker en harder, het wordt warmer en droger voor lange aaneengesloten perioden. Droge zomers hebben effecten op onze waterhuishouding. Dat zien we door grondwaterstanden die dalen, een stuwwal die steeds droger wordt en opgedroogde bronnen, waaronder de bron van de Groesbeek. Door hemelwater af te koppelen en de infiltreren houden we water op de plek vast waar het valt.
• Duurzaamheid/circulariteit . Ontwikkelingen om de riolering te verduurzamen houden we in de gaten. Je kunt hierbij denken aan materialen die we hergebruiken en/of het toepassen van herbruikbare materialen.
• Omgevingswet . De invoering van de Omgevingswet biedt mogelijkheden om zaken die nu nog op nationaal niveau geregeld zijn lokaal te regelen. Dit betekent dat er straks meer keuze is hoe we de gemeentelijke watertaken vormgeven. De gemeentelijke zorgplichten blijven overigens onveranderd gelden en komen terug in de Omgevingswet.
• Capaciteit afvalwaterzuivering . Ons afvalwater gaat naar de afvalwaterzuivering van Waterschap Rivierenland op de Bruuk. Deze zit aan de maximale capaciteit en dat kan gevolgen hebben voor nieuwe woningbouwprojecten in Groesbeek.

Het beleid rondom riolering en de gemeentelijke watertaken staat in het Gemeentelijk rioleringsplan (GRP) 2021-2025. Dit GRP heeft de raad in het najaar van 2020 vastgesteld. Het voorgaande beleid zetten we grotendeels door, maar we geven meer aandacht aan klimaatverandering en de wijze waarop we hier mee omgaan. Het GRP biedt ook de onderbouwing voor (ontwikkeling van) de rioolheffing.

Stand van zaken Jaarrekening
In het najaar van 2024 hebben we een adviesbureau opdracht gegeven voor het opstellen van een nieuw WRP (Water en Rioleringsplan, voorheen GRP). In 2025 verwachten we dit gereed te hebben.

Wat is nodig?
Afhankelijk van ontwikkelingen en het functioneren van bestaande voorzieningen, berekenen we het functioneren van de riolering met een computermodel. Op basis van deze uitkomsten laten we werkzaamheden aan het riool uitvoeren. Onderstaande reguliere beheerwerkzaamheden en projecten voeren we jaarlijks uit om te voldoen aan de visie en beleidsdoelen:

• Reinigen en inspecteren riolering.
• Reinigen van straat- en trottoirkolken.
• Reinigen en inspecteren rioolgemalen en pompunits.
• Uitvoeren van verbeteringsmaatregelen aan riolering en kolken.
• Uitvoeren van verbeteringsmaatregelen aan gemalen en pompunits.
• Meten en monitoren van riolering en grondwater.

Naast deze reguliere taken, hebben we meerdere vervangingen op het MIP geplaatst. Bijvoorbeeld het aanpassen van de overstort De Heikant is er een van.

Stand van zaken Jaarrekening
De reiniging en inspectie heeft volgens planning plaatsgevonden. In 2024 hebben we vanwege ouderdom een aantal gemalen gerenoveerd.
In Beek hebben we aan de hand van een enquête gepeild of inwoners last hebben van grondwater. Dat is het geval. De vervolgstappen hebben we nog niet in beeld en bepaald. Dat doen we in 2025.

Wat kost het?
De planning uit het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) vormt samen met de wegenplanningen de basis voor de integrale projecten. Deze projecten staan op het Meerjaren Investeringsplan (MIP). In het GRP is gerekend met deze projecten en hiervoor is geld gereserveerd.
Voor groot en dagelijks onderhoud is er budget in de exploitatie. Door groot en dagelijks onderhoud tijdig uit te voeren, kunnen we de levensduur van de riolering verlengen.

Om de lasten gelijkmatig over de jaren te verdelen, maken we gebruik van de voorziening riolering. Het uitgangspunt is volledige kostendekkendheid.

Stand van zaken Jaarrekening
We onderzoeken of we een andere heffingsmaatstaf (de wijze waarop we de rioolheffing bepalen) moeten toepassen. Nu doen we dat nog op basis van het drinkwaterverbruik. Dit staat verder los van de actualisatie van het WRP (Water- en Rioleringsplan).