Balans met toelichting

Hieronder vindt u de toelichting op de balans.

Vaste activa

Immateriële vaste activa € 1.637.000
Immateriële vaste activa bestaan uit bijdragen aan activa in eigendom van derden.

Materiële vaste activa € 90.260.000
Materiële vaste activa bestaan uit de volgende onderdelen:

De investeringen met economisch nut zijn als volgt onderverdeeld:

*In deze opstelling zijn alle investeringen met een economisch nut meegenomen. Het aandeel van de uitgaven waarvoor een heffing kan worden geheven bedraagt: € 24.951.773.

De belangrijkste investeringen met economisch nut waren:

De investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut zijn als volgt onderverdeeld:

Vanaf 2017 zijn de voorschriften gewijzigd en moeten alle investeringen met maatschappelijk nut geactiveerd worden. Voorheen had je als gemeente de keuze om deze investeringslasten in één keer te nemen of te activeren. Daarom is onderscheid gemaakt in investeringen vóór 2016 en investeringen vanaf 2017.

De belangrijkste investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut waren:

Financiële vaste activa € 8.325.000
Een financieel vast actief is aanwezig als we een duurzaam financieel belang hebben.
Het verloop van de financiële vaste activa is in onderstaand overzicht weergegeven:

Vlottende activa

Voorraden € - 70.000

De voorziening exploitatietekort grondexploitaties is getroffen voor dekking van de nadelige resultaten van de grondexploitaties. De voorziening is op het niveau van het exploitatietekort gebracht dat de raad heeft vastgesteld. Op deze boekwaarde is het saldo van de voorziening van € 0 in mindering gebracht.

Uit het overzicht volgt dat, voor de resterende grondexploitatie, de boekwaarde per saldo uitkomt op € 70.000 per 31 december 2024. Naast de reguliere mutaties in 2024 is tussentijds voor een bedrag van € 36.600 aan winst genomen op basis van het principe “Percentage Of Completion” voor de grondexploitatie Schoollocatie 3 ^e fase. De grondexploitatie Hulsbeek is afgesloten met een positief resultaat van € 254.678.

Per project zoals verantwoord in het complex Bouwgrond In Exploitatie volgt een korte toelichting.

Bedrijventerrein Hulsbeek (Groesbeek)
In de grondexploitatie voor bedrijventerrein Hulsbeek is de grond inmiddels geheel bouwrijp gemaakt en uitgegeven. In 2024 zijn de laatste werkzaamheden om het project af te ronden uitgevoerd. Daarmee is de grondexploitatie per 31 december 2024 afgesloten. Het project is afgesloten met een positief resultaat van € 254.678. In eerdere jaren is al tussentijds winst genomen voor deze grondexploitatie voor een bedrag van € 948.000. Daarmee is het totale resultaat van deze grondexploitatie € 1.203.000 positief.

Schoollocatie 3e fase (Millingen aan de Rijn)
Het college heeft begin 2017 ingestemd met een verkenning naar de herontwikkeling van de Schoollocatie 3e fase in Millingen aan de Rijn. Inmiddels zijn de 26 sociale huurappartementen voor senioren gebouwd (door woningcorporatie Waardwonen). Er moeten nog een aantal werkzaamheden gebeuren in 2025 in de openbare ruimte. De verwachting is dat we de grondexploitatie eind 2025 afsluiten.

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar (vorderingen) € 8.058.000
De uitzettingen korter dan één jaar bestaan uit vordering op openbare lichamen, vorderingen op Rijks schatkist en overige vorderingen.

Vorderingen op openbare lichamen
Hieronder staat een overzicht van de vorderingen op openbare lichamen.

Vorderingen op 's Rijks Schatkist € 8.916.000
Vorderingen op Rijks schatkist

 De berekening van het drempelbedrag schatkistbankieren ziet er als volgt uit:

Sinds 15 december 2013 is de verplichte wet schatkistbankieren van kracht. Het doel van deze wet is het terugdringen van de Nederlandse staatsschuld. De decentrale overheden (waaronder gemeenten) moeten hun te veel aan liquide middelen naar de Nederlandse staatskas overmaken. De gemeente Berg en Dal heeft een drempel van € 2.373.0000 (2,00% van het begrotingstotaal). Als het tegoed de drempel overschrijdt wordt dit automatisch naar de staatskas overgemaakt. Is het tegoed lager dan de drempel, dan kunnen we het weer opnemen uit de staatskas. Op 31 december 2024 heeft de gemeente Berg en Dal een bedrag van € 8.915.876 tegoed.

Overige vorderingen € 7.495.000
Overige vorderingen

Specificatie debiteuren algemene dienst
Dit betreft de openstaande posten per 31 december 2024. Per 31 maart 2025 moesten we hiervan nog € 109.920 ontvangen. De globale specificatie ziet er als volgt uit.

Specificatie debiteuren gemeentelijke belastingen
Van de belastingdebiteuren kunnen we een gedeelte niet invorderen. Dit gedeelte is opgenomen onder de dubieuze debiteuren. Hieronder staat de specificatie van de debiteuren gemeentelijke belastingen.

Specificatie debiteuren sociale zaken
Van de debiteuren sociale zaken kunnen we een gedeelte niet invorderen. Het 'percentage invorderbaar' is per subregeling uitgesplitst. De specificatie van de debiteuren sociale zaken ziet er als volgt uit.

* Tot en met 2018 werd het percentage dubieus beoordeeld op basis van ervaringscijfers. Vanaf 2019/2020 zijn de debiteuren PW terugvordering individueel beoordeeld.

Specificatie overige vorderingen
De overige vorderingen zijn nog te ontvangen inkomsten. Hiervoor waren op de balansdatum nog geen facturen verstuurd of was de beschikking van het ministerie/ provincie nog niet ontvangen.
Hieronder staat de specificatie van de overige vorderingen.

Voorziening dubieuze debiteuren
We maken jaarlijks een voorstel voor (gedeeltelijke) afboeking van de dubieuze vorderingen.
Het verloop van de voorziening dubieuze debiteuren staat in onderstaand overzicht.

Overige uitzettingen
De gemeente Berg en Dal stimuleert het verduurzamen van woningen en heeft daarvoor een rekening courant geopend bij het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (Svn). Het verloop van de rekening courant positie (wat nog niet is uitgeleend) is als volgt  berekend:

Liquide middelen € 223.000
Hieronder staat een overzicht van de liquide middelen.

Overlopende activa € 863.000
Dit bedrag zijn vooruitbetaalde bedragen.

De specificatie van de vorderingen op openbare lichamen ziet er als volgt uit.

Passiva

Eigen vermogen € 69.543.000
Het in de balans opgenomen eigen vermogen bestaat uit de volgende onderdelen.

In onderstaand overzicht zijn per reserve de toevoegingen en onttrekkingen in 2024 weergegeven.

* Dit betreft de standen per 31-12-2024 op basis van de werkelijke uitgaven en inkomsten. Reeds genomen besluiten, die nog niet geleid hebben tot werkelijke uitgaven en inkomsten zijn hierin dus niet meegenomen.

Algemene reserves
Algemene reserve vrij aanwendbaar
Deze reserve wordt afgezet tegen de risico's bij het bepalen van het weerstandsvermogen. De benodigde omvang is afhankelijk van de weerstandsratio en de vaste algemene reserve en wordt jaarlijks bepaald bij de vaststelling van de begroting.

In 2024 is in totaal € 7.466.767 onttrokken aan de algemene reserve. In onderstaand overzicht is aangegeven waarvoor dit bedrag is ingezet.

Vaste algemene reserve
Deze reserve is gevormd om de risico's die wij als gemeente lopen af te dekken, bijvoorbeeld voor

1. de lopende ontwikkelingen, waar we op dit moment mee te maken hebben, bijvoorbeeld in het Sociaal Domein
2. mogelijke nieuwe ontwikkelingen (wijziging in de regelgeving, beleidswijzigingen Den Haag).

De rente over deze reserve voegen we toe aan de exploitatie. Daardoor is deze reserve niet vrij besteedbaar, omdat inzet van de reserve leidt tot een nadeel (lagere rente-inkomst) op de exploitatie.

Reserve rekeningresultaten
Het doel van deze reserve is om toekomstige tekorten te dekken in de (meerjaren)begroting. De onttrekking uit deze reserve ramen we structureel in de begroting. We onttrekken het bedrag alleen als we werkelijk een tekort hebben over een boekjaar. In 2024 is er niks aan de reserve onttrokken.

Reserve verwachte begrotingstekorten
Het doel van deze reserve is om toekomstige tekorten te dekken in de (meerjaren)begroting. De toevoeging in 2024 betreft het restant rekeningsaldo van boekjaar 2023.

Bestemmingsreserves
Reserve Onderhoud Gymzalen
Deze reserve heeft als doel het dekken van de kosten voor groot onderhoud van de gymzalen en de egalisatie van de exploitatiekosten over een langere periode. De geraamde dotatie van € 39.370 is toegevoegd aan de reserve.

Reserve Natuur en Landschap
De werkelijke uitgaven en de begrote uitgaven van diverse landschapsprojecten worden niet altijd binnen een boekjaar afgewikkeld. Daarom verrekenen we tekorten of overschotten via deze reserve. In 2024 is € 93.919 aan de reserve onttrokken.

Reserve Groenblauwe diensten
Deze reserve heeft als doel het dekken van de kosten voor de uitvoering van het project Groen-Blauwe diensten. In 2024 is € 65.375 onttrokken ter dekking van de exploitatiekosten van het project. De berekende rente (€ 21.747) is aan de reserve toegevoegd.

Reserve onderhoud Voorzieningenhart Op de Heuvel
Deze reserve heeft als doel het dekken van de kosten voor groot onderhoud van Voorzieningenhart Op de Heuvel. De geraamde jaarlijkse dotatie van € 46.300 is aan de reserve toegevoegd. Daarnaast is eenmalig € 500.000 ontvangen van Oosterpoort. Dit bedrag voor achterstallig onderhoud is ook aan deze reserve toegevoegd.

Reserve Speeltuinen
De werkelijke uitgaven en de begrote uitgaven van diverse speeltuinen worden niet altijd binnen een boekjaar afgewikkeld. Daarom verrekenen we tekorten of overschotten via deze reserve. In 2024 is € 42.394 aan de reserve toegevoegd.

Reserve aanpak extreme wateroverlast
Het doel van deze reserve is het dekken van de uitgaven voor de aanpak van extreme wateroverlast. In 2024 is € 13.500 onttrokken ter dekking van de exploitatiekosten van het project. De geraamde dotatie van € 13.500 is aan de reserve toegevoegd.

Reserve Lopende projecten (gelabeld)
Deze reserve heeft als doel het dekken van de uitgaven aan lopende projecten, waarvoor de raad een krediet beschikbaar heeft gesteld. Het verloop van de reserve in 2024 is in onderstaand overzicht per project/investering weergegeven.

Reserve Kapitaallasten
De reserve heeft tot doel het dekken van de kapitaallasten van diverse geactiveerde investeringen. In 2024 is € 203.188 rente aan de reserve toegevoegd. Daarnaast is in 2024 € 4.085.248 toegevoegd voor Basisschool 't Vossenhol, brandveilig maken Kulturhus Beek, Sporthal Ooij en School Op de Horst. De onttrekking van € 1.247.466 betreft de dekking van de kapitaallasten van diverse investeringen.

Gerealiseerd resultaat
Het resultaat over het boekjaar 2024 is € 8.901.037 en is op de balans opgenomen.

Voorzieningen € 11.809.000
In onderstaand overzicht zijn per voorziening de toevoegingen en onttrekkingen in 2024 weergegeven.

Voorzieningen voor verplichtingen en/of risico's

Voorziening pensioenverplichtingen voormalige wethouders
Deze voorziening heeft tot doel het afdekken van de pensioenverplichtingen van (voormalige) wethouders. De dotatie in 2024 van € 450.799 is gebaseerd op de pensioenopbouw van de huidige wethouders. Daarnaast is € 11.804 vrijgevallen in 2024 door een overlijden. Hierdoor is de voorziening per 31 december 2024 weer op noodzakelijke peil gebracht.
De onttrekking van € 203.564 betreft de uitbetaling pensioenverplichting aan de voormalige bestuurders.

Voorziening wachtgeldverplichting voormalige wethouders
Deze voorziening heeft tot doel het afdekken van de wachtgeldverplichtingen van voormalige wethouders. De onttrekking van € 61.019 betreft de uitbetaling van de wachtgelden. Het restant van de voorziening van € 46.895 is vrijgevallen door het aanvaarden van een andere baan.

Voorziening (voormalig) personeel
Het doel van de voorziening is het egaliseren van de verplichtingen voor voormalig personeel. De onttrekking in 2024 van € 131.299 betreft de uitbetaling van personeel gerelateerde lasten  en andere verplichtingen van voormalig personeel. Op basis van de herberekening van de benodigde middelen is in 2024 een bedrag van € 428.591 toegevoegd aan de voorziening. Daarmee is de voorziening weer op het noodzakelijke peil.  

Voorziening verlofuren personeel
Het doel van de voorziening is het egaliseren van de verplichtingen voor verlofsparen van personeel. Er is € 135.901 toegevoegd om de voorziening op het noodzakelijke peil te brengen.

Voorziening voor lastenegalisatie

Voorziening onderhoud wegen
Het doel van deze voorziening is het dekken van de uitgaven volgens de onderhoudsplanning voor het onderhoud aan de wegen. Op 1 april 2021 heeft de raad het nieuwe onderhoudsplan 'Beheerplan wegen 2021-2025' vastgesteld. In 2024 is voor € 1.377.111 aan planmatig onderhoud uit de voorziening betaald. Om de voorziening op het noodzakelijke peil te brengen is in 2024 € 1.278.000 aan de voorziening toegevoegd.

Voorziening gemeentelijke gebouwen: Sport
Het doel van deze voorziening is het dekken van de uitgaven volgens de onderhoudsplanning voor het onderhoud aan gebouw en installaties van de sportaccommodaties.
Op 12 oktober 2023 heeft de raad het nieuwe onderhoudsplan gemeentelijke gebouwen vastgesteld. In 2024 is voor € 69.543 aan planmatig onderhoud uit de voorziening betaald. Om de voorziening op het noodzakelijke peil te brengen is in 2024 € 141.290 aan de voorziening toegevoegd.

Voorziening gemeentelijke gebouwen: Welzijn
Het doel van deze voorziening is het dekken van de uitgaven volgens de onderhoudsplanning voor het onderhoud aan gebouw en installaties van de welzijnsaccommodaties.
Op 12 oktober 2023 heeft de raad het nieuwe onderhoudsplan gemeentelijke gebouwen vastgesteld. In 2024 is voor € 88.556 aan planmatig onderhoud uit de voorziening betaald. Om de voorziening op het noodzakelijke peil te brengen is in 2024 € 105.266 aan de voorziening toegevoegd.

Voorziening overige gemeentelijke gebouwen
Het doel van deze voorziening is het dekken van de uitgaven volgens de onderhoudsplanning voor het onderhoud aan gebouw en installaties van de overige gemeentelijke gebouwen.
Op 12 oktober 2023 heeft de raad het nieuwe onderhoudsplan gemeentelijke gebouwen vastgesteld. In 2024 is voor € 139.775 aan planmatig onderhoud uit de voorziening betaald. Om de voorziening op het noodzakelijke peil te brengen is in 2024 € 192.204 aan de voorziening toegevoegd.

Voorziening voor door derden beklemde middelen met een specifieke aanwendingsrichting

Voorziening egalisatie riolering
In de notitie riolering van de commissie BBV is bepaald dat de overschotten inzake rioolheffing in een voorziening moeten worden opgenomen. De reden hiervan is dat een voorziening niet vrij inzetbaar is en dat de middelen beschikbaar blijven voor de riolering. Het doel van de voorziening is het opvangen van schommelingen in de exploitatie voor wat betreft de kosten en opbrengsten van het rioolstelsel. In 2024 is het overschot van € 603.505 aan de voorziening toegevoegd.

Voorziening afval
In de notitie lokale heffingen van de commissie BBV is bepaald dat de overschotten op het product afval in een voorziening moeten worden opgenomen. De reden hiervan is dat een voorziening niet vrij inzetbaar, doordat het overschot ontstaat uit meer opbrengsten uit de afvalstoffenheffing ten opzichte van de kosten voor de afvalinzameling. Door deze voorziening blijven de middelen beschikbaar voor de afvalinzameling. Het doel van de voorziening is het opvangen van schommelingen in de exploitatie voor wat betreft de kosten en opbrengsten van het afvalstelsel. In 2024 is geen dotatie of onttrekking aan de voorziening gedaan.

Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer (Langlopende schulden)

Geldleningen op lange termijn € 26.677.000
Hieronder staat het overzicht van de langlopende geldleningen. Dit zijn alleen schulden die vallen onder de categorie:
- onderhandse leningen van binnenlandse banken en overige financiële instellingen.

In 2024 hebben we in totaal € 508.836 aan rente betaald voor de geldleningen op lange termijn.

Netto vlottende schulden met een looptijd korter dan één jaar (Kortlopende schulden) € 0

Per 31 december 2024 zijn er geen kasgeldleningen aangetrokken.

Banksaldi

Overige kortlopende schulden
De afwikkeling van de crediteuren heeft een normaal verloop.

Hieronder staat een specificatie van de nog te betalen bedragen.
De afwikkeling van de nog te betalen bedragen heeft een normaal verloop.

Overlopende passiva € 11.474.000

Vooruitontvangen bedragen
Deze vooruitontvangen bedragen zijn subsidieverplichtingen (uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel). Hieronder staat de specificatie van de stand per 31 december 2024.

Overige overlopende passiva
Hieronder staat een overzicht van de overige overlopende passiva. De afwikkeling hiervan verloopt normaal.

Gebeurtenissen na balansdatum
In dit kader zijn hier geen bijzonderheden te vermelden.

Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen
Naast de hieronder vermelde waarborgen en garantstellingen zijn er nog andere "niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen". Deze andere rechten en verplichtingen zijn echter wel opgenomen in de meerjarenbegroting.

De gemeente heeft een kredietfaciliteit van € 1.100.000.

Gewaarborgde geldleningen
Hieronder staat een overzicht van de gewaarborgde geldleningen.

* Sinds 1995 staat het WSW (Waarborgfonds Sociale Woningbouw) borg voor leningen van woningcorporaties. De gemeente tekent mee als achtervang. Er zijn diverse zekerheden ingebouwd en het risico dat de gemeente als achtervang loopt is theoretisch en zeer klein. Het WSW biedt primaire en secundaire zekerheid. In het uiterste geval bestaat de mogelijkheid dat de gemeente en het Rijk bijdragen in de vorm van een renteloze geldlening, de tertiaire zekerheid. In het overzicht zijn de volledige garanties weergegeven (100%), de gemeente staat voor 50% hiervan garant. Het WSW moet deze renteloze geldlening vervolgens terugbetalen. Het WSW is zelfs in afgelopen jaren niet aangesproken door bankinstellingen. Hieruit is de kracht van de zekerheidsstructuur gebleken.

Garantstellingen

* De oude regeling gemeentegarantie is per 1 januari 1995 vervallen. In deze regeling stonden de gemeente en het Rijk ieder voor 50% borg voor particuliere leningen. Bij deze leningen hoorde een aflossingsplan waarvan de restschuld aan het einde van de looptijd van 30 jaar op 0 moest staan. De risico’s voor het kleine deel van de leningen waarvoor de gemeente nog garant staat zijn zeer klein. Veel woningen zijn na 1995 verkocht of aflossingsvrij gemaakt waardoor de oude regeling niet meer van toepassing is. Vanaf 1 januari 1995 is de Nationale Hypotheek Garantie van toepassing. Per 1 januari 2025 is de looptijd van 30 jaar verstreken, daarom komt de garantstelling volledig te vervallen.